Το Δήλιο
Σε ένα ψιλό λόφο κοντά στην Παροικιά βρίσκεται ένα από τα σπουδαιότερα μνημεία της χώρας μας. Πρόκειται για ένα ιερό που χρονολογείτο από τον 9ο π.Χ. αιώνα και ήταν αφιερωμένο στον Δήλιο Απόλλωνα . Ο ναός "κοιτούσε" προς το ιερό νησί της Δήλου, όπως ο ναός του Απόλλωνα στη Νάξο. Οι αρχαιολόγοι έχουν βγάλει το συμπέρασμα ότι στον λόφο εκείνο υπήρχε είδη προϊστορικό ιερό και κατά τον 9ο π.Χ. αιώνα , δημιουργήθηκε ένας χώρος που περικλείστηκε από τείχος με διαστάσεις 27,50 Χ 26,50 μέτρα,και με μια μικρή πύλη για είσοδο. Εσωτερικά του περιτοιχίσματος ένας βράχος χρησίμευε ως βωμός για την λατρεία του Απόλλωνα που τον περιστοίχιζε λιθόστρωση, οπού οι χορευτές ή οι χορεύτριες λάμβαναν θέση κατά την διάρκεια της τελετουργίας . Στην αρχή του 5oυ π.Χ. αιώνα , στον ίδιο χώρο ένας μαρμάρινος ναός δωρικού ρυθμού αφιερώθηκε στην θεά Άρτεμη με διαστάσεις 9,60 Χ 6,05 μέτρα, με πρόναο και υπόγειο. Χτίστηκε στη βορειοδυτική γωνία του ερειπωμένου πρώιμου αρχαϊκού ναού. Βρέθηκε το 1899, κατά τη διάρκεια της ανασκαφής που πραγματοποίησε ο Ο. Rubensohn.
Φωτο-1 Αξονομετρικό σχέδιο του ναού της Άρτεμης.
Φωτο-2 Το σημείο που σταματάει το αυτοκίνητο και αρχίζει η πεζοπορία και ο λόφος με τον αρχαιολογικό χώρο.
Φωτο-3
Φωτο-4